Parels

Soms stuit je op zulke mooie verassingen in de Bijbel. Dat zijn van die wow-momenten. Momenten die je vervolgens met anderen kan delen zodat je samen ‘wow’ kan zeggen. Anderen noemen dit parels, ook een mooie benaming. In ieder geval blijven ze mooi om te delen.

Ik ben lang bezig geweest met de vraag waarom Johannes, Johannes genoemd moest worden. Zijn vader heette immers Zacharia, dus Johannes is helemaal niet logisch.* Toch doet God nooit iets zonder bedoeling en dus was ik op zoek naar het waarom achter deze naam. Om een lang verhaal kort te maken, ik kwam erachter dat Johannes in het Hebreeuws Jochanan heette en dit betekent YEHOVAH is genadig. Deze betekenis springt er vanaf, voor iemand die Hebreeuws verstaat!

Jezus, Yeshua, werd vooraf gegaan door iemand met de naam “YEHOVAH is genadig” 

Moet je voorstellen Johannes roept op tot bekering en zijn naam schreeuwt het uit! “YEHOVAH is genadig”. Keer terug Mijn volk! Hoe veel meer genade kon God, YEHOVAH, tonen dan Zijn Zoon naar deze aarde sturen?

Maar nu komt de parel, het wow moment.

Niet zo lang geleden zat ik te luisteren naar een studie over het boek handelingen. En de man die deze studie gaf gebruikt zoveel mogelijk de Hebreeuwse namen voor de Joodse mensen die in het boek voorkomen. Dus Jezus wordt Yeshua, Saul wordt Shaul, Jakobus wordt Jakov en Ananias wordt Chananja. En daar was mijn ‘wow’-moment.

Moet je voorstellen! Paulus, toen nog Saulus, is 3 dagen blind, hij zit in een kamer te wachten. Hij heeft 3 dagen kunnen nadenken** De deur gaat open en Saulus vraagt voorzichtig : wie is daar? De man antwoord, Chananja, de heer heeft me gestuurd***. Chananja, het springt van de naam af voor Saulus. God doet niks zonder bedoeling. God heeft een man gestuurd met de naam Chananja. Ook dit keer zegt de naam iets bijzonders over God, ook deze naam betekent “YEHOVAH is genadig”. Saulus zijn bediening start wanneer een man met de naam “YEHOVAH is genadig” hem de ogen opent!!

Voor Saulus sprong de betekenis van de naam van Chananja er van af. Stel je voor wat hij zich in een moment gerealiseerd moet hebben. God is genadig, ook voor mij! Of juist voor mij! Stel je voor wat een boost dit hem gegeven moet hebben. Stel je voor wat die genade voor Saulus moet hebben betekent?

Ik denk dat het voor Saulus een “Wow” moment was. Voor mij was het ook een “Wow” moment, zo’n parel, verstopt in Zijn Woord. Een moment waarop ik me realiseerde hoe wonderlijk Gods wegen zijn. Zelfs in de details zit het beter in elkaar dan ik kan bedenken.

* Lees na in Lucas 1

** Hij zou niet zijn als zijn naamgenoot uit het oude testament, die ook de gezalfde Gods had achtervolgd

*** lees na in hand 9

…3 redenen…

…waarom ik geloof dat de uitspraak van Gods Naam niet Jahweh is.

Zoals je in voorgaande blogs kunt lezen, geef ik de voorkeur aan de uitspraak van Gods naam als Yehovah. Dit in tegenstelling tot veel mensen die de voorkeur geven aan de uitspraak Jahweh. Hieronder wil ik kort toelichten wat voor mij de redenen zijn om te kiezen voor de uitspraak Yehovah.

Ondanks dat er meer redenen zijn aan te voeren zal ik er hieronder 3 noemen.

1.       Masoretisch bewijs

Van oudsher bestaat het Hebreeuwse schrift alleen uit medeklinkers. Als je dit in het Nederlands zou doen en je zou bijvoorbeeld het woord SCHOON schrijven dan schrijf je SCHN. Als je dan niet weet welk woord er bedoeld wordt dan zou je kunnen denken dat er SCHOON, SCHEEN, SCHOEN of SCHONE staat. Je zal uit de context moeten afleiden wat het moet zijn. Dat is lastig. Vooral als de taal minder gesproken wordt of de context onduidelijk is. Dan ga je in een stuk tekst misschien gauw vergeten hoe de uitspraak ook al weer was, en daardoor de betekenis.

Dit was ook wat de Masoreten bedachten rond de 8^ste eeuw. Zij hadden de Tenach(zeg maar ons oude testament) met alleen maar medeklinkers. Zij wilde voorkomen dat de uitspraak verloren ging en bedachten een systeem waarmee ze de uitspraak, en de voordracht  vastlegden. Voor ons ziet dit er nu uit als streepjes en puntjes rond de Hebreeuwse letters.  Onderstaand staat het e.e.a. uitgelegd.

LET OP, HET HEBREEUWS LEES JE VAN RECHTS NAAR LINKS!!

Daarnaast hadden ze een systeem bedacht om voor sommige woorden iets anders uit te spreken dan datgene wat je daadwerkelijk leest. Eén van die woorden is bijvoorbeeld de Naam van God. Hier maakte ze de afspraak dat, iedere keer wanneer je deze leest, je hem uitspreekt als ADONAI. De echte naam bleef op die manier verborgen.

Maar dit was ze niet genoeg, ze wilde de naam onuitspreekbaar maken. Dit deden ze door niet iedere medeklinker een klinkerteken mee te geven. Dit zag er dan zo uit,

 De tweede letter heeft geen klinkerteken en hiermee is dit woord onuitspreekbaar. En dus ook de uitspraak van de Naam van God niet te herleiden.

Nu zijn er verscheidene masoretische teksten bij ons bekend. Bijvoorbeeld de Leningrad codex en de Aleppo codex. En in deze teksten is het op een aantal plaatsen niet helemaal goed gegaan. Op deze plaatsen staan er wel 3 klinkertekens en is de utispraak wel helder. Als je bijvoorbeeld in de Leningrad codex(een masoretisch manuscript) kijkt, in genesis 3:14 daar zie je  

Bij iedere medeklinker een klinkerteken. En hiermee ligt de uitspraak vast op YEHOVAH.

(vaak wordt als argument aangedragen dat het hier de klinkertekens van Adonai betreft, maar die zien er anders uit

Trouwens je hoort het in het nederlands ook al, de eerste klinker is anders)

Ik denk dat deze “fout” ontstaan is dorodat de schrijver in zijn hoofd meeleest en de naam uitspreekt. Maar zijn hand mag deze uitspraak niet opschrijven, maar in sommige gevallen is dit toch gebeurd. In de leningrad codex is dit ongeveer 50 keer gebeurd. Maar ook in andere masoretische geschriften vinden we deze “verschrijving  “terug. Bijna wekelijks worden er nu nieuwe schriftplaatsen ontdekt.

Er is nog een derde klinkerteken variant, die kun je bijvoorbeeld vinden in Ezechiël 14:4, daar vind je

Dit is vaak waar de combinatie ADONAI YEHOVAH staat. Hier spraken de masoreten over ADONAI ELOHIEM. Het puntje is een overblijfsel van de IE die de schrijver in zijn hoofd uitsprak.

De uitspraak YEHOVAH komt dus voor in de masoretische geschriften, terwijl de uitspraak JAHWEH nergens voor komt.

Dit zou er  namelijk zo uit moeten zien

Wat mij betreft is dit bewijs nummer 1!

2. Herkomst uitspraak JAHWEH

Als je gaat zoeken waar de naam JAHWEH vandaan komt, dan kom je o.a. Uit bij Gesenius. Deze Gesenius heeft in de 18^e eeuw een lexicon gemaakt voor het Hebreeuws. Deze lexicon wordt door veel deskundigen van de Hebreeuwse taal als één van de beste gezien. Gesenius zegt onder andere het volgende over de uitspraak JAHWEH :

Gesenius stelt dat de uitspraak JAHWEH bij de Samaritanen vandaan komt. Alleen de vraag is welke God aanbaden de Samaritanen.

De Samaritanen waren een mengelmoes van volkeren. Ze waren in het land gebracht door de Assyrische koningen en hadden zich vermengd met de Israëlieten die achter waren gebleven. In ”De oude geschiedenis van de Joden” schrijft Flavius Josephus over ze. In boekXI:324 is te lezen hoe ze een tempel bouwen op de berg Garizin. Waarna Josephus in Boek XII 259 dat dit een tempel zonder naam is.

Vervolgens lezen we dat de Samaritanen tijdens de vervolging onder Antiochus Ephipanes aanbieden om hun tempel naar de naam van Zeus Hellenios te noemen(XII 261). Dit wordt gehonoreerd en voortaan is de tempel op de berg Garizin een tempel voor Zeus Hellenios. Dit duurt voort tot de Griekse oppergod wordt ingeruild voor de Romeinse oppergod. Vanaf dat moment is het een tempel voor Jupiter.

Dus de Samaritanen hadden hun tempel naar de God Jupiter genoemd en niet naar de God van Israël. Hoe kan het dan dat Gesenius zegt dat Jahweh bij de samaritanen vandaan komt?

Dat zou heel simpel kunnen als je weet dat de romeinen Jupiter niet als Jupiter  kenden maar als Jove Pater(spreek uit als Jowé Patér) of Jove. De Samaritanen noemden hun God dus Jove. Zou het kunnen zijn dat de vroege kerkvaders gedacht hebben dat het hier ging om de Naam van onze God .En dat ze toen ze de Samaritanen Jowé deze klanken hebben opgeschreven als Jahweh?

 

3.       Namen die Gods naam in zich dragen.  

Het 3^e bewijs zijn wat mij betreft de namen die de Godsnaam in zich hebben. Er zijn geen namen bekend die met Jah- beginnen waarvan de betekenis met God heeft te maken . Aan de andere kant zijn er legio namen die met Jo- beginnen en die wel iets zeggen over God.

Namen die bijvoorbeeld als betekenis hebben, God geeft, Jonathan of God is Genadig, Johannes. Deze namen beginnen in het Hebreeuws met YEHO. Namelijk YEHO-NATHAN, YEHO-CHANAN. Zelfs Jezus zijn Hebreeuwse naam begint hiermee, YEHO-SHUA

Het eerste deel van deze namen bevatten een deel van Gods naam! Vaak de eerste 3 letters. Hierin hoor je de uitspraak YEHOVAH terug.

Er zijn dan geen namen die beginnen met JAH, er zijn er wel die eindigen op YAH of YAHOE. Deze namen zeggen wel iets over onze God. Maar deze namen gebruiken zijn poetische naam, net als Hallelu- YAH dat doet.

 

Zoals gezegd zijn er nog meer redenen te noemen. Dit zijn wat mij betreft de belangrijkste.

Binnenkort hoop ik hier ook nog bewijs aan toe te kunnen voegen vanuit de hoek van de Joodse rabbijnen. Als iemand het kan weten dan zijn zij het.

...Ik ben de HERE...

Het verhaal van de Naam van God, de Naam van die ene God, de God die aarde en hemel schiep.

Ik wil jullie laten zien dat dit een bijzonder verhaal is. Een verhaal dat het vertellen waard is. Een verhaal dat begint in een ver verleden, in genesis, en zich vervolgd in de bijbel. Het eindigt met een geweldige belofte voor de toekomst.
Gedurende dit verhaal zullen we wat de Naam van God is en waar Zijn Naam voor staat. En wat het belang is van het kennen van Zijn Naam.

Jezus kwam op aarde om de Naam van Zijn Vader bekend te maken, dit lezen we in het johannesevangelie. Petrus geeft op de pinksterdag aan dat ieder die de Naam des HERE aanroept behouden zal worden. En Paulus verteld in de Romeinen brief dat God beleden zal worden onder de heidenen en Zijn Naam lof zal worden toegezongen.

Kennelijk waren zij erg onder de indruk van de grootsheid van Zijn Naam. Ik kan u maar één ding zeggen hierop. Kom luisteren naar datgene waardoor ik onder de indruk ben van die Naam. En misschien kunnen wij dan samen, zoals Paulus dat zegt, Zijn Grote Naam lofzingen!

 

Hieronder een link naar de opnamen

 

opname 8 maart

 

 

 

 

Halleluja

In de companion bijbel staat bij psalm 104:35 het volgende over Hallelujah geschreven:

Praise ye THE LORD- Heb. Hal^elu-jah. Dit is de eerste keer dat “Hallelujah” in het oude testament voorkomt in het Oude Testament. De Talmud en de Midrash maken ons erop attent dat het is verbonden aan de ondergang van de goddelozen. We moeten opmerken dat dit ook het geval is met de eerste keer in het Nieuwe Testament (Ope 19 : 1,2)

Bullinger wijst ons hier op het feit dat Hallelujah in Psalm 104:35 en in Openbaring 19:1,2, volgens de joodse traditie verbonden is met Gods oordeel over de goddelozen. Dit mag op zich juist zijn, maar is dit een reden voor ons om het woord Hallelujah niet meer te gebruiken?

Dit is een korte studie naar de herkomst en gebruik van het woord

Alleen Woord Gods

Het is goed dat Bullinger naar de Talmoed en de Midrash verwijst, maar voor mij telt alleen het Woord van God! Ik zal me dus beperken tot de bijbel en kijken wat daar te vinden is met betrekking tot het gebruik van het woord Hallelujah.

Op de volgende plaatsen kun je het woord vinden:

Ogenschijnlijk komt het woord dus alleen in de Psalmen voor en in openbaring. Maar schijn bedriegt. Het is namelijk in het Hebreeuws niet 1 woord maar twee woorden. Hallelu en Yah, in het nederlands Halleluja. 

Laten we beginnen met Yah. Mozes gebruikt deze poëtische vorm van de naam van God, Yehovah, in zijn lied na de doortocht door de schelfzee, exo 15:2. Ook Jesaja gebruikt het een aantal keer.

En natuurlijk zien we het terug als uitgang bij een heleboel namen. Zoals bijvoorbeeld Mattanja, berechja, gedalja, nehemia.

Ook Hallelu komen we op andere plaatsen tegen. Het is een vervoeging van het werkwoord prijzen of loven. In dit geval betekent het zoiets als Prijst gij of looft gij.

Samengevoegd geeft het: Prijst Yah!!

Een roep van enthousiasme, een roep om de schepper van Hemel en Aarde te prijzen en te loven. Maar is hier ook aanleiding toe?  Is het zoals Bulinger schrijft altijd in verband te brengen met de ondergang van de goddelozen of wordt het ook anders gebruikt?

Hier maak ik me er makkelijk vanaf, want dit kan eigenlijk iedereen zelf controleren op alle plaatsen waar het voorkomt, zie de lijst hierboven. Ik wil alleen hieronder de kortste Psalm noemen, dan mag u zelf een oordeel vellen.

Psalm 117

1Looft de Here, alle gij volken,

prijst Hem, alle gij natiën;

2want zijn goedertierenheid is machtig over ons,

en des Heren trouw is tot in eeuwigheid. Halleluja.

….Toch Hebreeuws? II

In mijn vorige blog gaf ik aan dat er sterke vermoedens zijn dat Mattheüs zijn evangelie in het Hebreeuws schreef. Dat is niet nieuw! In de derde eeuw na Christus beweerde Eusebius dat Mattheüs zijn evangelie in het Hebreeuws schreef!En hij had dat weer van Papias, deze kerkvader leefde rond het jaar 100 en kon het dus weten! Helaas zijn de geschriften van Papias verloren gegaan, dus kunnen we het niet uit eerste hand lezen.

In een andere tekst schrijft Eusebius het volgende: “Barthelomeüs had gepredikt en liet daarna het geschrift van Mattheüs achter in zijn originele Hebreeuwse taal”.

Volgens Eusebius is het duidelijk, Mattheüs schreef zijn evangelie in het Hebreeuws. Maar hoe belangrijk is dit eigenlijk, wij lezen het toch in het Nederlands?

Het zou belangrijk kunnen zijn als het Hebreeuws iets anders zegt dan het Grieks. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Mattheüs 5:4 waar bij ons in de NBG staat:

4 Zalig die treuren, want zij zullen vertroost worden.

In het Hebreeuws echter staat er wachten in plaats van treuren. Dit geeft de zin een heel andere lading.  

 

4 Zalig die wachten, want zij zullen vertroost worden.

En dan is er ineens een verband te zien tussen Jezus Zijn woorden en de woorden van de profeten. Ineens zie je dat Jezus hetzelfde zegt als Jesaja. Ze hebben het over diegene die op God wachten. 

Neem bijvoorbeeld Jesaja 30:18

18 Daarom verlangt de Here ernaar u genadig te zijn, en daarom zal Hij Zich verheffen om Zich over u te ontfermen, want de Here is een God van recht; welzalig allen die op Hem wachten. 19 Want gij volk, dat op Sion, in Jeruzalem, woont, gij zult niet blijven wenen. Hij zal u zeker genadig zijn op uw luid geroep; zodra Hij dat hoort, zal Hij u antwoorden.

Er zijn nog veel meer plaatsen in het oude testament waar een verband wordt gelegd tussen zalig zijn en wachten, zie bijvoorbeeld Daniel 12:12. Ineens is het duidelijk dat Jezus Zijn woorden niet zomaar ergens vandaan komen. Ze sluiten aan bij wat de profeten voor Hem gezegd hebben.

Dit maakt voor mij het Hebreeuwse Mattheüs zo mooi.  Jezus beroept zich op de schriften, maar spreekt ze ook na. Hij vult ze als het ware in. Hij laat zien hoe je kan leven vanuit die schriften.

En als je dan kijkt naar wat dit vers zegt. Zalig die wachten, want zij zullen vertroost worden! Wachten wij, en de hele schepping met ons, niet op Hem, om vertroost te worden? Fantastisch om die woorden te horen uit de mond van de Messias.

….Toch Hebreeuws?

Door de jaren heen is er veel gezegd en geschreven over het Mattheüs evangelie. Het is het evangelie waarin Jezus als koning wordt beschreven. Het is het evangelie waarin de Bergrede staat, het onze vader en ook de rede over de laatste dingen. Ook wordt er gesproken over het koninkrijk der hemelen waar in de andere evangeliën gesproken wordt over het koninkrijk Gods.

Wat bijna niemand weet is dat er de laatste jaren geruchten opduiken over het feit dat het Mattheüs evangelie oorspronkelijk in het Hebreeuws geschreven zou zijn. Er duiken namelijk steeds meer Hebreeuwse manuscripten op van het Mattheüs evangelie. Wereldwijd zijn er al 28 gevonden. Deze manuscripten worden onderzocht door taalwetenschappers en sommigen komen tot de conclusie dat het Mattheüs evangelie oorspronkelijk in het Hebreeuws geschreven is en later naar het Grieks vertaald zou zijn. 

In de komende blogs wil ik daar wat over schrijven. Ik zelf denk namelijk dat er wel een kern van waarheid in zou kunnen zitten. Jezus riep Paulus immers in het Hebreeuws, hand 26:2. Paulus sprak de menigte toe in het Hebreeuws, hand 22:2. Spraken zij alleen bij deze gelegenheid Hebreeuws of sprak iedereen Hebreeuws in die tijd? Ik denk het laatste. 

Bijvoorbeeld de aankondiging die de engel aan Jozef doet in Mattheüs 1:21: Zij zal een zoon baren en gij zult Hem de naam Jezus geven. Want Hij is het, die zijn volk zal redden van hun zonden.

In het Grieks slaat dit nergens op. Er is geen verband tussen Jezus zijn naam en het feit dat Hij zijn volk zal redden. Jezus betekent namelijk helemaal niets in het Grieks en dus is niet duidelijk wat dit met het redden van Zijn volk te maken heeft. In het Hebreeuws echter is het verband meteen duidelijk. Jezus zijn naam wordt dan Yeshua, wat betekent  “Yehovah Redt”  en dan is er ineens duidelijk waarom er staat want Hij zal Zijn volk redden.

Dit zijn maar een paar argumenten, maar wel het overwegen waard. Ik wil er eigenlijk geen discussie over voeren.

 

Maar misschien moet u deze blog gewoon maar af en toe lezen. Dan wordt misschien duidelijk waarom ik geloof in een oorspronkelijk in het Hebreeuws geschreven Mattheüs evangelie. Ineens is er dan namelijk een duidelijk verband tussen Jezus Zijn woorden en de woorden van de profeten voor Hem. Ineens wordt het dan duidelijk waar Jezus eigenlijk voor bid in het Onze Vader. Ineens vallen onverklaarbare tegenstellingen weg, zoals in Mattheüs 23. Maar bovenal wordt duidelijk dat de Bijbel 1 geheel is en dat het nieuwe testament verder gaat waar het oude ophoudt. En dat deze twee testamenten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Een mooie speurtocht kan ik uit ervaring zeggen. Ik hoop u daarin mee te nemen. Mocht dit echter te langzaam gaan, of wilt u het horen van echte kenners, dan kan ik de volgende linken van harte aan bevelen.

Nehemia Gordon over de Hebreeuwse Mattheus  (Helaas in het Engels)

Keith Johnson over de woorden van Jezus (helaas ook in het Engels)